23 jun - 2 sep 2023
23 jun - 2 sep 2023
Amsterdam Museum aan de AmstelHet beeld Mama Baranka
Het is deze zomer, op 20 augustus, 40 jaar geleden dat de vijftienjarige Antilliaanse Kerwin Lucas Duinmeijer werd vermoord. Zijn dood, vaak gezien als de eerste racistische moord in Amsterdam, leidde tot veel protesten én tot samenwerking tussen organisaties van migranten om de strijd tegen racisme aan te gaan.
De in Curaçao geboren beeldhouwer Nelson Carrilho maakte naar aanleiding van deze gebeurtenis het beeld Mama Baranka, het eerste antiracistische beeld in de openbare ruimte van de stad. Deze staat sinds 1984 in het Vondelpark. Om de gebeurtenis een plek te geven in de collectie kocht het Amsterdam Museum een kleine versie van het beeld aan die vanaf 23 juni in een mini-expositie te zien is. Met dit beeld, foto’s, documenten en een korte documentaire wordt de impact van de moord en de ontstaansgeschiedenis van Mama Baranka getoond.
Een anti-racistisch beeld
De dood van Kerwin schokte Amsterdam en Nederland en leidde tot felle reacties. De begrafenis van Kerwin was een afscheid, maar ook een stil protest. Een week na de moord gingen mensen de straat op in een massale demonstratie. De Antilliaanse gemeenschap in Amsterdam en andere organisaties van migranten verenigden zich in de strijd tegen racisme.
Snel na de dood van Kerwin kwam vanuit de Fundashon Antiano Amsterdam het initiatief om een beeld te maken dat in de openbare ruimte aandacht zou vragen voor zijn dood én voor de strijd tegen racisme. Nelson Carrilho (Willemstad, 1953), die vier jaar eerder was afgestudeerd aan de kunstacademie in Utrecht, werd door de Fundashon benaderd om het beeld te maken. De rechter oordeelde ondertussen dat racisme geen wezenlijk motief was geweest voor de moord en uiteindelijk kreeg Carrilho pas begin juni 1984 van de gemeente definitieve opdracht voor het beeld dat al weken later in augustus onthuld moest worden.
Nelson Carrilho, Rovin van Erven Dorens
Iconisch beeld Vondelpark
Carrilho koos voor een bronzen beeld van een sterke zwarte vrouw, Mama Baranka, Moeder Rots. Het beeld verwijst naar de aarde op het eiland waar hij en Kerwin vandaan kwamen, naar Afrikaanse spiritualiteit en naar de kracht van vrouwen. Carrilho’s moeder en Hillie Holband, een Surinaamse spirituele vrouw en zangeres uit de Bijlmer, stonden model voor het beeld.
Het beeld Mama Baranka werd in augustus 1984 onthuld. Mama Baranka is inmiddels een iconisch beeld geworden in het Amsterdamse Vondelpark. Jaarlijks wordt hier de moord op Kerwin herdacht, maar het beeld is ook middelpunt van andere herdenkingen. De afgelopen maanden heeft de kunstenaar op verzoek van het Amsterdam Museum gewerkt aan een kleinere versie van Mama Baranka die aangekocht is door het museum. Het museum wil hiermee de impact van de moord op Kerwin en de ontstaansgeschiedenis van het eerste antiracistische beeld in de openbare ruimte van de stad een plek geven in de collectie van de stad Amsterdam.
Studio Panorama, 2022, Gert Jan van Rooij
Studio Panorama
Op het dak en in het hart van de collectiepresentatie van het Amsterdam Museum vind je Studio Panorama. Op deze plek zijn steeds nieuwe presentaties te zien van kunstenaars, artiesten of collectieven. Op deze manier gaan ze de dialoog aan met de collectiepresentatie Panorama Amsterdam. Ze geven daarmee een nieuw, hedendaags perspectief op de objecten aan de wanden. Studio LA (Lorien Beijaert en Arna Mačkić) ontwierp een open ruimte met abstracte objecten en vormen, die makers kunnen gebruiken om hun werk te tonen en zich deze ruimte op hun eigen manier toe te eigenen.
Studio Panorama is te bezoeken met een regulier entreebewijs.