Ode aan Antje SchreuderEen passie voor paleontologie
Pasfoto van Antje Schreuder, 23 januari 1932, bron: privécollectie
Geachte mevrouw Schreuder, beste Antje,
Ik schrijf deze brief omdat ik u en uw werk nu al een tijdje volg, vanwege onze gedeelde passie voor paleontologie. Ik wil u mijn waardering tonen en laten weten dat ik u graag zou ontmoeten.
Ik zag uw pasfoto uit januari 1932, waarop u 44 jaar bent en zoals vaker een leuk hoedje draagt. Ik word zelf deze januari ook 44. Het doet mij deugd te zien wat u in die tijd bereikt heeft en te zien waar ik nu zelf sta. Niet zo succesvol in de paleontologie als u, maar de paleontologie is dan ook veranderd. De wereld is veranderd.
Wat ik zie en lees in uw werk, en wat herkenbaar is voor mij, is hoe u altijd uw eigen keuzes maakt, uw eigen plan trekt, niet meegaat met de massa, in zowel uw levensstijl als carrière. U helpt graag anderen, terwijl u zelf het liefst bescheiden op de achtergrond blijft. En ondertussen weet u, met uw doorzettingsvermogen, heel wat te bereiken. Dat blijft niet onopgemerkt. U bent een inspiratiebron voor vrouwen om paleontologie te gaan studeren in een overwegende mannenwereld.
U mocht werken voor de nog altijd beroemde professor Eugène Dubois. Ik koos voor de Universiteit Leiden, waar ik dicht bij de Dubois Collectie in Naturalis kon werken. Het is spijtig dat u nooit de verdiende erkenning heeft gekregen voor uw belangrijke bijdrage aan deze collectie, maar het siert ook uw bescheidenheid.
“De reuzenbever Trogontherium, waarop u promoveerde, is opnieuw een hot topic nu er meer vondsten van gedaan zijn.”
Tijdens uw werk had u leuke briefwisselingen met o.a. Dorothea Bate in Londen, die onderzoek deed naar de fossiele resten van dwergolifanten van het Middellandse Zeegebied. Ik heb mijn doctoraalscriptie over die dwergolifanten geschreven in vergelijking tot fossielen van de Filippijnen. Het zou u vast interesseren.
Ik ben inmiddels mijn eigen baas, trek mijn eigen plan, en probeer daar de paleontologie nog altijd in te betrekken. Ik wil ons mooie vakgebied aan een nog breder publiek presenteren, want er blijven mooie ontdekkingen naar boven komen. U ontdekte bijvoorbeeld al dat er ook katachtigen in Tegelen liepen in het Pleistoceen. Inmiddels weten we dat de sabeltandkat in de IJstijd ook door Nederland liep, net als o.a. lynx en wilde kat. En de reuzenbever Trogontherium, waarop u promoveerde, is opnieuw een hot topic nu er meer vondsten van gedaan zijn. Genoeg om er een heel boek mee te vullen, met uw proefschrift nog altijd als eerste hulpmiddel bij determineren!
Ik sprak onlangs uw achternicht, Jenneke. U zult zich haar moeder vast nog goed herinneren. Zij noemde u liefkozend tante Pu. Zij liet mij trots uw foto’s en tekeningen zien en uw brieven en verhalen lezen. Zo voelde het voor mij alsof ik u beter leerde kennen. En er zijn nog altijd meer mensen die geïnteresseerd raken in uw werk en u als persoon. Wij praten graag samen, respectvol, over u en uw werk, en willen ervoor zorgen dat u alsnog de erkenning krijgt die u verdient. Uiteraard op een bescheiden manier, die goed bij u past.
Ik wou dat we elkaar konden ontmoeten voor een kop thee, bij het Groote Museum van Artis. Dan zouden we een ronde maken door de dierentuin en praten over de evolutie van zoogdieren, de ontwikkeling van paleontologie in Nederland en misschien zelfs grapjes maken over uw professor Eugène Dubois en mijn begeleider Dr. John de Vos (jarenlang de curator van de Dubois Collectie).
Dank voor alles wat u heeft gedaan voor de paleontologie, voor het geven van het voorbeeld dat iedereen paleontologie kan gaan studeren als je wilt, dat je met hard en eerlijk werken ver kunt komen, zelfs als je je woonplaats niet verlaat. En dankuwel dat u ambassadeur wilde zijn van de reuzenbever Trogontherium, tijdens mijn project Nationaal IJstijdzoogdier.
Vriendelijke groeten,
Nike Liscaljet
Periode
1887– 1952
Over
Ode van Nike Liscaljet aan dr. Antje Schreuder.
Een van de eerste succesvolle vrouwen in de Nederlandse paleontologie. Haar proefschrift wordt nog altijd geraadpleegd door onderzoekers.
Antje Schreuder
Antje Schreuder (1887 - 1952) was bioloog en paleontoloog. Haar onderzoek naar de Europese Reuzenbever in het gebied rond Tegelen is haar meest bekende wetenschappelijke werk.