Maak een ode
English
Persoon op bankje met een poncho over het hoofd

Uitgelicht

(T)huisloos in de stad

Verhalen van de straat

14 feb - 1 jun 2025
Amsterdam Museum aan de Amstel

Ode aan Cornelia Gerardina Groot | Goed verzorgd! Een deugdzame hoofdzuster uit Amsterdam-West

Door Reindert Groot15 januari 2025
Zuster Cornelia Gerardina Groot (1913-1998)

Zuster Cornelia Gerardina Groot (1913-1998), ca. 1940, fotograaf: B. Kamp

Tante Corrie zoals wij haar kennen maakte als derde kind deel uit van een solide gereformeerd gezin, bestaande uit vader Reindert Groot, moeder Anna Johanna Maria Groot-Boxman, broer Reindert jr en twee zusters; Mies en Reina. Het tweede meisje, Bertha was reeds jong overleden. Tot 1922 woonde de familie in de Frederik Hendrikstraat 10, daarna verhuisden ze naar de Eerste Helmersstraat 54-hs.

Het gezin Groot met Cornelia vierde van links, ca. 1930

Het gezin Groot met Cornelia vierde van links, ca. 1930

Vader werkte als procuratiehouder bij de Rotterdamsche Verzekering Sociëteiten, in het 'witte huis' in de Raadhuisstraat, tussen Singel en Spuistraat. Moeder was verpleegster waardoor Corrie ongetwijfeld geïnspireerd werd om dat ook te worden. Reindert jr werd radiotechnicus bij de Nederlandse Christelijke Radio Vereniging in Hilversum, terwijl Mies onderwijzeres werd en Reina apothekersassistente. Allemaal serieuze hardwerkende lui, nauwgezet met veel verantwoordelijkheidsgevoel.

In de apotheek kon je je geen slordigheid permitteren terwijl op school de lesroosters heilig waren. Ook bij de omroep was tijd geen rekbaar begrip, de radionieuwsdienst mocht immers geen seconde
te vroeg of te laat beginnen. Vader Groot ging met grote geldbedragen om, veiligheidshalve had hij daarom een echt pistool in z’n bureaula liggen. In de familie moest dit geheim blijven.

Geloof speelde een leidende rol in de maatschappij, er bestonden diverse katholieke en gereformeerde instellingen. Ons land was volledig verzuild. Hoe ver dat ging toont het 'Julianaziekenhuis Reglement': “Alle leerling verpleegsters zijn verplicht de door de daartoe aangestelde predikant te geven theologische cursussen te volgen. Aan het eind van een cursusjaar moet een examen worden afgelegd.” De Gereformeerde Bond maakte de dienst uit. Dat hield in dat je als rooms-katholiek medisch personeel een baan in een gereformeerd ziekenhuis wel kon vergeten. Voor Corrie kwam dat juist heel goed uit, want in dat ziekenhuis kon ze haar wens vervullen om verpleegster te worden. Maar eerst nog de 2e Openbare Huishoudschool met getuigschrift afronden. Hoewel schuchter en onervaren verliep haar sollicitatie voorspoedig. In 1933 kon ze gedurende een half jaar als adspirant leerling verpleegster beginnen met een maandsalaris van 30 gulden.

Cornelia in opleiding als verpleegster bij het Julianaziekenhuis

Cornelia in opleiding als verpleegster bij het Julianaziekenhuis

Dienstbaar zijn was het leerdoel. In die begintijd mocht je nog geen patiënten verzorgen, maar kreeg je wel de vervelende karweitjes zoals bedden opmaken, het legen van ondersteken, keukenwerk, dweilen en schrobben van vloeren. Wanneer er een vrije dag was werd er thuis geklaagd: "Daar kan ik niet blijven, 't is net een gevangenis.” Moeder zei dan “’t is geen klooster, je mag er uit.” Maar dat wilde Corrie dan ook weer niet.

Officieel nam de interne opleiding drie jaar in beslag plus een jaar voor de opleiding tot kraamverpleegster. Diploma A, inclusief geheimhoudingsplicht en onderscheidingsteken werd haar in november 1938 uitgereikt. Zes en een halve maand later heeft de Geneeskundig Hoofdinspecteur van de Volksgezondheid de aantekening voor kraamverpleging hieraan toegevoegd, met opnieuw een insigne, nu met ooievaar. Vanaf 1941 heeft het ziekenhuis Corrie een kamer in het eigen gebouw aangeboden, compleet met kost en inwoning, pensioen, kosteloze medische behandeling en bewassing van kleding. Hier woonde ze tot er een zelfstandige woning, ook van het ziekenhuis, aan de Bilderdijkkade 13 I beschikbaar kwam. Inmiddels was ze tot hoofdzuster gepromoveerd. Dat hield in de organisatie van en het toezicht op de verpleging van een bepaalde afdeling, in haar geval de klasse afdeling.

Ziekenzaal in het Julianaziekenhuis, ca. 1950

Ziekenzaal in het Julianaziekenhuis, ca. 1950

Na 25 jaar trouwe dienst vanaf 1933 werd zuster Cor in 1958 jubilaresse. Hoewel ze er aanvankelijk niet zo naar uitkeek konden directie en collega’s toch een groot feestfestijn voor haar organiseren. Veel toespraken, lofzang, gedichten, brieven, gelukstelegrammen, zelfs een stukje in de krant en natuurlijk stichtelijke woorden waarin de Heere God een hoofdrol vervulde vielen haar ten deel. Deze geweldige aandacht ontstond door een uitstekende verhouding met alle geledingen, van directie, de geneesheer-directeur dokter W. Dijk, medisch specialisten, de verpleegsters die haar assisteerden tot het overige verplegend personeel.

In 1973 was het gedaan met de baan, de pensioengerechtigde leeftijd was bereikt. Nu was er een groots afscheid georganiseerd. Een van de chirurgen bedankte zuster Cor nogmaals voor de uitmuntende verzorging die hij ooit ervaren had toen hij zoals hij zelf schreef "als beginnend wrak het ziekenhuis binnen gedragen werd." Zelf was ze veel te bescheiden om haar kwaliteiten als uitmuntend te bestempelen, goed verzorgd was voldoende. Als hoofdverpleegster bij de Gereformeerde Vereniging voor Ziekenverpleging “Juliana-Ziekenhuis” was zuster Cor per Koninklijk Besluit per 7 november 1973 benoemd tot Lid in de Orde van Oranje-Nassau en ontving zij de gouden Eremedaille.

Het verlaten van het ziekenhuis betekende ook een nieuw adres, dat werd in 1974 een eigen flat op de Nachtwachtlaan 275. Het was daar dat Corrie regelmatig etentjes voor de familie organiseerde, allemaal goed verzorgd, met fraai tafelgerei. Behalve op haar verjaardagen, want die werden vaak gevierd in het Apollo Hotel aan het water, dat was helemaal het toppunt van luxe. Haar laatste verjaardag heeft de familie bedroefd beleefd, geen chique diner, wel koffie en cake, het was namelijk precies de dag van haar begrafenis. 

Voorafgaand daaraan vond er een uitvaartdienst plaats in de Thomaskerk aan de Prinses Irenestraat, op de somberste dag van het jaar met regen, donder en bliksem. 

Cornelia Gerardina Groot is op Zorgvlied aan de Amstel begraven. Daar bevinden zich twee graven naast elkaar, het linker van haar zuster Mies met echtgenoot en het rechter waar Corrie bij haar vader Reindert, moeder Anna Johanna Maria en zuster Reina rust.

Periode

1913

Over

Ode van Reindert Groot aan zijn tante, Cornelia Gerardina Groot.

Zij was 40 jaar lang werkzaam als verpleegkundige bij het Juliana Ziekenhuis. De objecten, foto’s, en documenten in de museumcollectie getuigen van een rijk en dienstbaar leven. Bij haar pensioen in 1933 werd Cornelia benoemd tot Lid in de Orde van Oranje-Nassau.

Zuster Cornelia Gerardina Groot (1913-1998)

Cornelia Gerardina Groot

Cornelia Gerardina Groot (1913-1998) was 40 jaar lang werkzaam als verpleegkundige bij het Juliana Ziekenhuis. De objecten, foto’s, en documenten in de museumcollectie getuigen van een rijk en dienstbaar leven. Bij haar pensioen in 1933 werd Cornelia benoemd tot Lid in de Orde van Oranje-Nassau.

Tags

Maak een ode
  • Zien & Doen
  • Verhalen & Collectie
  • Tickets & Bezoek
  • Tentoonstellingen
  • Rondleidingen
  • Families
  • Onderwijs
  • Nieuws
  • Nieuwsbrief
  • Publicaties
  • AMJournal
  • Vrouwen van Amsterdam

Hoofdpartners

gemeente amsterdam logo
vriendenloterij logo

Hoofdpartner Educatie

elja foundation logo
  • © Amsterdam Museum 2025